Halucynacje

Halucynacje – omamy to spostrzeżenia zmysłowe pojawiające się bez wystąpienia zewnętrznego bodźca i niebędące zarazem zniekształceniem istniejących bodźców zewnętrznych.

Halucynacje dzielą się na: słuchowe, wzrokowe, węchowe, smakowe oraz somatyczne.

Omamy zalicza się do tak zwanych objawów pozytywnych, gdyż stanowią wyraźne odchylenie od normalnych procesów poznawczych, w przeciwieństwie do objawów negatywnych, które wyrażają brak lub obniżenie normalnych reakcji u chorego.

Do grupy halucynacji należą także pseudohalucynacje – są spostrzeżeniami, które powstają bez udziału bodźców zewnętrznych, chory odbiera te spostrzeżenia patologiczne jako rzeczywiste, lecz odbierane są przez niego jako dochodzące spoza miejsc dostępnych percepcji właściwych dla danego zmysłu, np. omamy rzekome słuchowe dochodzą z wnętrza ciała, zaś rzekome omamy wzrokowe wyświetlają się w oczach.

Halucynacje słuchowe
Omamy słuchowe odnoszą się do fałszywych doznań zmysłowych związanych z narządem słuchu. Należą one do najczęściej występujących halucynacji w psychiatrii. Dzielą się na omamy elementarne, oraz złożone, które dodatkowo można podzielić na:

chory słyszy własne myśli, zanim zostaną one wypowiedziane lub głos powtarza jego myśli od razu po ich powstaniu
omamy w drugiej osobie: pacjent słyszy głos bądź głosy, które wypowiadają się bezpośrednio do niego; głosy mogą wypowiadać choremu polecenia, chwalić go bądź krytykować
omamy w trzeciej osobie: pacjent słyszy głos lub głosy, które rozmawiają o nim, komentują jego myśli i zachowanie

Halucynacje wzrokowe
Halucynacje wzrokowe odnoszą się do fałszywych doznań związanych z narządem wzroku. Występują one najczęściej w zaburzeniach psychoorganicznych, oraz podczas zażywania substancji psychoaktywnych.

Halucynacje somatyczne
Omamy somatyczne dotyczą fałszywych doznań z ciała. Dzieli się je na:

omamy powierzchniowe: objawiają się fałszywym doznaniem dotyku, mrowienia, pełzania owadów na lub pod skórą; fałszywymi odczuciami zimna, ciepła lub wilgoci
omamy trzewne: fałszywe doznania pochodzące z wnętrza ciała objawiające się jako wrażenie przesuwania się narządów wewnętrznych, pulsowanie ich bądź kurczenie
omamy kinestetyczne: objawiają się fałszywymi doznaniami dotyczącymi mięśni i stawów