Wieczór andrzejkowy należy do szczególnych wieczorów w roku. W Polsce przypada on w wigilię imienin Andrzeja, czyli z 29 na 30 listopada. To czas nie tylko hucznej zabawy, ale głównie wróżb andrzejkowych, które są symbolem tego święta.
Pierwotnie wróżby andrzejkowe przeprowadzane były w samotności i były przeznaczone jedynie dla niezamężnych dziewczyn. Z czasem stały się formą grupowej rozrywki dla wszystkich, zarówno pań jak i panów, mężatek oraz żonatych, panien i kawalerów. Dawne indywidualne wróżby miały na celu określenie kiedy i czy w ogóle panna pozna kawalera i wyjdzie za niego za mąż. Jedna z wróżb nakazywała w dniu świętego Andrzeja całodzienny post i nieustanne modlitwy, w zamian nocą miał się przyśnić dziewczynie jej przyszły ukochany. Inna wróżba polegała na ścinaniu w tym dniu przez pannę gałązki wiśni, która, jeśli zakwitła w wigilię Bożego Narodzenia symbolizowała szybkie zamążpójście.
Dzisiejsze wróżby, to przede wszystkim lanie z wosku. Roztopiony wosk leje się bardzo powoli, najlepiej przez dziurkę w kluczu, na zimną wodę. Następnie odczytuje się wróżbę na podstawie utworzonego przez wosk kształtu. Na przykład woskowa figurka przypominająca anioła oznacza szczęście w miłości i życiu, obrączka zwiastuje zaręczyny i ślub, a wąż – zdradę przyjaciela. Kolejna wróżba polega na losowaniu umieszczonych w woreczku przedmiotów mających określone znaczenie. Według ludowej tradycji do wróżby powinno się używać liścia, obrączki oraz różańca. Wylosowanie liścia oznacza staropanieństwo, obrączki – szybki ślub, a różańca – wstąpienie do zakonu.
Popularną do dzisiaj wróżbą jest ustawienie od ściany, przez wszystkie panny po jednym bucie, a następnie przekładanie ich jeden za drugim w stronę progu. Ta panna, której but pierwszy dotknie progu wyjdzie najszybciej za mąż, ze wszystkich panien biorących udział w zabawie. Kolejna wróżba dotyczy przepowiedni mówiącej o tym, jakie imię będzie nosił wybranek/wybranka naszego serca. Pierwsza z nich polega na napisaniu różnych imion płci przeciwnej na osobnych karteczkach, które umieszcza się pod poduszką. Rano losuje się jedną z karteczek i odczytuje imię przyszłego ukochanego/ukochanej.
